چرا اگزما می زنید؟ دلایل اصلی بروز اگزما
یکی از شایع ترین بیماری های التهابی پوست، اگزما است. اگزما با نام علمی درماتیت آتوپیک شناخته می شود. این بیماری مزمن با علائمی نظیر خشکی، خارش، قرمزی، پوسته ریزی و گاه تاول یا ترشح همراه است. شدت این علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و دورههای بهبود و تشدید را بهصورت متناوب تجربه کند.
اگزما میتواند در هر سنی رخ دهد، اما اغلب در دوران کودکی آغاز میشود و در برخی موارد تا بزرگسالی ادامه مییابد. با توجه به شیوع بالای این بیماری و تأثیر قابلتوجه آن بر کیفیت زندگی بیماران، شناخت دقیق علل و عوامل بروز اگزما از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه مقاله به دلایل اصلی این بیماری می پردازیم.
دلایل اصلی بروز اگزما
اگزما جزء شایعترین اختلالات پوستی در سراسر جهان است و میتواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی بیمار داشته باشد. در ادامه به بررسی جامع دلایل اصلی بروز اگزما می پردازیم:
1- سابقه خانوادگی: یکی از عوامل کلیدی در بروز اگزما، ژنتیک است. اگر یکی از اعضای خانواده شما (والدین، خواهر، برادر) به اگزما، آسم یا تب یونجه (رینیت آلرژیک) مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما به اگزما بیشتر است. این نشان میدهد که ژنها نقش مهمی در حساسیت پوست و واکنشهای التهابی دارند.
2- نقص در پروتئین های پوست: برخی از افراد مبتلا به اگزما دچار نقص در پروتئین فیلاگرین هستند. این پروتئین به حفظ رطوبت پوست و ایجاد یک سد محافظتی در برابر عوامل خارجی کمک میکند. کمبود آن باعث خشکی و آسیبپذیری بیشتر پوست میشود.
3- واکنش بیش از حد سیستم ایمنی: در افراد دارای اگزما، سیستم ایمنی به صورت غیرعادی و شدید به محرکها و عوامل بیضرر واکنش نشان میدهد. این واکنش اغلب بهصورت التهاب مزمن پوست بروز میکند. درواقع، پوست به موادی که در حالت عادی مشکلی ایجاد نمیکنند، واکنش التهابی نشان میدهد.
4- عوامل محیطی: عوامل محیطی متعددی میتوانند بهعنوان محرکهای شعلهورکننده اگزما عمل کنند. این عوامل عبارتند از: مواد شیمیایی، هوای خشک، گرد و غبار، پوشیدن لباس هایی با الیاف مصنوعی یا زبر و تعریق بیش از حد یا حمام کردن با آب داغ.
5- آلرژن ها: تماس با مواد آلرژن مانند گرده گل، کپک، موی حیوانات خانگی و برخی غذاها (مانند شیر گاو، تخممرغ، گندم، سویا و آجیل) میتواند باعث تشدید یا شروع علائم اگزما شود. بهویژه در کودکان، آلرژی غذایی یکی از عوامل مهم در بروز یا تشدید اگزما محسوب میشود.
6- عوامل عاطفی و روانی: استرس و اظطراب به طور مستقیم باعث اگزما نمی شود، اما می تواند علائم آن را تشدید کند. تحقیقات نشان دادهاند که استرس میتواند پاسخهای ایمنی بدن را تغییر داده و سبب افزایش التهاب در پوست شود. در نتیجه، مدیریت استرس برای بیماران مبتلا به اگزما اهمیت زیادی دارد.
7- خشکی بیشازحد پوست: یکی از ویژگیهای بارز پوست مبتلا به اگزما، خشکی شدید آن است. خشکی پوست نهتنها یک علامت بلکه یکی از عوامل مستعدکننده مهم برای تحریک و شعلهور شدن اگزما به شمار میرود. استفاده نکردن از مرطوبکنندهها یا قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آب داغ و صابون، خشکی پوست را تشدید میکند.
نحوه تشخیص اگزما
تشخیص درماتیت آتوپیک بهطور کلی بر پایه بررسی علائم بالینی، سابقه پزشکی و در برخی موارد انجام تستهای تکمیلی انجام میشود. پزشک با مشاهده مستقیم پوست و بررسی علائم ظاهری می تواند به احتمال بالایی به اگزما مشکوک شود. در مواردی که پزشک شک به آلرژی غذایی یا تنفسی به عنوان عامل محرک داشته باشد، ممکن است از تست پوستی آلرژی، تست پچ و آزمایش خون استفاده کند.
در مواردی که تشخیص دشوار است یا پزشک به بیماری پوستی دیگری مشکوک باشد، ممکن است نمونهبرداری از پوست (بیوپسی) انجام شود. این آزمایش با بررسی بافت زیر میکروسکوپ به تشخیص قطعی کمک میکند.
هیچ تست آزمایشگاهی خاص و قطعی برای اگزما وجود ندارد. تشخیص اغلب بر اساس معاینه بالینی، تجربه پزشک و بررسی سابقه بیمار انجام میشود.
مقاله مرتبط: رفع التهاب پوست صورت: از علت تا درمان
خلاصه مطالب
اگزما یک بیماری پوستی است که باعث خشکی و خارش پوست می شود. این یک بیماری شایع است که مسری نیست. در صورت تماس با یک محرک یا یک آلرژن، علائم اگزما می تواند تشدید شود. درمان هایی برای کمک به مدیریت علائم وجود دارد.
بروز اگزما نتیجهای از تعامل چند عامل مختلف است که شامل ژنتیک، ضعف سد پوست، سیستم ایمنی بیشفعال، عوامل محیطی و استرس میشود. درک این دلایل، پایهای مهم برای پیشگیری، کنترل و درمان مؤثر این بیماری مزمن پوستی فراهم میکند. به بیماران توصیه میشود از محرکها اجتناب کرده، استرس خود را مدیریت نمایند و تحت نظر متخصص پوست از درمانهای دارویی و مراقبتی مناسب بهره ببرند.
هلدینگ بهبود تأمین، مرجع تخصصی در تولید و توزیع محصولات مراقبت از مو، پوست و بدن در ایران است. این مجموعه با تکیه بر دانش روز، تکنولوژیهای نوین و استانداردهای جهانی، در مسیر ارتقاء سلامت و زیبایی گام برمیدارد.
لینک مرجع:
my.clevelandclinic.org/health/diseases/9998-eczema