امروزه، شامپوهای سر در انواع مختلف و طیف گسترده، متناسب با ساختار و ویژگی موی هر فردی در بازار دیده می‌شوند. رنگ، بو و غلظت هر یک از شامپوهایی که تولید می‌شوند، با یکدیگر متفاوت است. اما آنچه که جالب است، فرمولاسیون یکسانی است که تمام شامپوها با یکدیگر دارند. بخش زیادی از مواد اولیه مورد استفاده در شامپوها، از ترکیبات و مواد یکسان تشکیل شده است.
به طورکلی، شامپویی مناسب موها می‌باشد که بهترین شکل آلودگی روی مو و پوست سر را رفع نموده و همچنین باعث خشکی یا شکنندگی تار مو و آسیب به پوست سر نشود. از همین رو، دقت بالایی در فرایند تولید انواع شامپو نسبت به ترکیب مواد و فرمولاسیون شامپو صورت می‌گیرد.
از جمله مهمترین و اصلی ترین مادۀ شیمیایی که در فرمولاسیون شامپو لحاظ می‌شود، ماده‌ای شیمیایی به نام سدیم لوریل اتر فسفات است. از این مادۀ مهم و کاربردی، در بیش از 99% شامپوهای تولید شده در جهان استفاده می‌شود.
فرمولاسیون شامپو چیست ؟
فرمولاسیون شامپو فرآیندی پیچیده است که شامل ترکیب مواد مختلف برای ایجاد محصولی است که موها را به طور موثر تمیز می کند و در عین حال از پوست سر و مو نیز محافظت می کند.
فرمولاسیون خاص یک شامپو به نوع مو، نیازها و ترجیحات مصرف کننده بستگی دارد. به عنوان مثال، شامپوهای موهای چرب تمایل دارند که سطوح بالاتری از سورفاکتانت ها و مواد ضد چربی داشته باشند، در حالی که شامپوهای موهای خشک تمایل دارند که سطوح بالاتری از نرم کننده ها و مرطوب کننده ها داشته باشند.
شامپوها باید به گونه ای فرموله شوند که هم برای مو و هم برای پوست سر بی خطر باشند. سورفاکتانت ها می توانند پوست سر را تحریک کنند، بنابراین مهم است که از شامپوهایی استفاده کنید که از سورفاکتانت های ملایم استفاده می کنند و سطوح pH متعادلی دارند.
انتخاب شامپوی مناسب برای نوع مو و نیازهای شما مهم است. اگر در مورد انتخاب شامپوی مناسب برای خود مطمئن نیستید، می توانید با یک متخصص پوست یا متخصص مو مشورت کنید.
مواد اصلی در شامپو عبارتند از:
- سورفاکتانت ها: مواد فعال سطحی که مسئول تمیز کردن موها از چربی، کثیفی و محصولات آرایشی مو هستند. رایج ترین سورفاکتانت ها در شامپو ها سدیم لوریل سولفوت (SLS) و سدیم لورت سولفوت (SLES) هستند.
- نرم کننده ها: موها را نرم و صاف می کنند و از گره خوردن آنها جلوگیری می کنند. رایج ترین نرم کننده ها در شامپو ها آمونیوم دی متیل کوکوئل دی آمید (ADMEA) و تری اتانول آمین دی میریستیل کلورید (TEADMAC) هستند.
- مواد مرطوب کننده: رطوبت را به موها اضافه می کنند و از خشکی و شکنندگی آنها جلوگیری می کنند. رایج ترین مرطوب کننده ها در شامپوها گلیسیرین، پروپیلن گلیکول و اسید هیالورونیک هستند.
- مواد غلیظ کننده: به غلیظ شدن شامپو و جلوگیری از شل شدن آن کمک می کنند. رایج ترین غلیظ کننده ها در شامپو ها سدیم کلرید و کوکوامیدوپروپیل بتائین هستند.
- مواد نگهدارنده: از رشد باکتری ها و قارچ ها در شامپو جلوگیری می کنند. رایج ترین مواد نگهدارنده در شامپو ها پارابن ها، متیل کلروایزوتیازولینون و متیل ایزوتیازولینون هستند.
- مواد افزودنی: رایحه، رنگ و سایر مواد را به شامپو اضافه می کنند.
علاوه بر این مواد اصلی، شامپو ها ممکن است حاوی مواد دیگری نیز باشند که مزایای خاصی را ارائه می دهند، مانند:
- عوامل ضد شوره: برای درمان و جلوگیری از شوره سر استفاده می شوند. رایج ترین عوامل ضد شوره در شامپو ها کتوکونازول، پیریتیون روی و اسید سالیسیلیک هستند.
- مواد مغذی: مانند ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین ها، به سلامت و درخشش مو کمک می کنند.
- عوامل ضد آفتاب: از مو در برابر آسیب اشعه UV محافظت می کنند.
شامپو ها در انواع مختلفی با فرمولاسیون های گوناگون برای رفع نیازهای مختلف مو و پوست سر تولید می شوند.
- براساس نوع مو
- براساس نیاز های خاص
مقاله مرتبط: فرمولاسیون محصولات آرایشی و بهداشتی چیست ؟
فرمولاسیون مواد شوینده چیست ؟
فرمولاسیون مواد شوینده فرآیندی پیچیده است که شامل ترکیب مواد مختلف برای ایجاد محصولی است که به طور موثر سطوح را تمیز می کند و در عین حال از آنها نیز محافظت می کند. مواد اصلی در مواد شوینده عبارتند از:
سورفاکتانت ها: مواد فعال سطحی که مسئول تمیز کردن سطوح از چربی، کثیفی و میکروب ها هستند. رایج ترین سورفاکتانت ها در مواد شوینده سدیم لوریل سولفات (SDS) و سدیم لورت سولفوت (SLES) هستند.
مواد قلیایی: برای خنثی کردن اسیدها و افزایش قدرت پاک کنندگی مواد شوینده استفاده می شوند. رایج ترین مواد قلیایی در مواد شوینده هیدروکسید سدیم (سود سوز آور) و تری سدیم فسفات هستند.
مواد نرم کننده: از زبری سطوح و خشن شدن آنها توسط مواد شوینده جلوگیری می کنند. رایج ترین نرم کننده ها در مواد شوینده سیلیکون ها و پلیمرهای آکریلیک هستند.
مواد غلیظ کننده: به غلیظ شدن مواد شوینده و جلوگیری از شل شدن آنها کمک می کنند. رایج ترین غلیظ کننده ها در مواد شوینده سدیم کلرید و کوکوامیدوپروپیل بتائین هستند.
مواد نگهدارنده: از رشد باکتری ها و قارچ ها در مواد شوینده جلوگیری می کنند. رایج ترین مواد نگهدارنده در مواد شوینده پارابن ها، متیل کلروایزوتیازولینون و متیل ایزوتیازولینون هستند.
مواد افزودنی: رایحه، رنگ و سایر مواد را به مواد شوینده اضافه می کنند.
علاوه بر این مواد اصلی، مواد شوینده ممکن است حاوی مواد دیگری نیز باشند که مزایای خاصی را ارائه می دهند، مانند:
- آنزیم ها: به تجزیه لکه های پروتئینی مانند غذا و خون کمک می کنند.
- سفید کننده ها: لکه ها را با اکسید کردن آنها از بین می برند. رایج ترین سفید کننده ها در مواد شوینده هیپوکلریت سدیم (آب ژاول) و پراکسید هیدروژن هستند.
- مواد ضد عفونی کننده: میکروب ها را از بین می برند. رایج ترین ضد عفونی کننده ها در مواد شوینده آمونیوم های چهارتایی و کلر هستند.
فرمولاسیون خاص یک ماده شوینده به نوع سطحی که باید تمیز شود، نوع کثیفی که باید از بین برود و ترجیحات مصرف کننده بستگی دارد. به عنوان مثال، مواد شوینده لباسشویی تمایل دارند که سطوح بالاتری از سورفاکتانت ها و مواد لکه بر داشته باشند، در حالی که مواد شوینده ظرفشویی تمایل دارند که سطوح بالاتری از مواد قلیایی و چربی زدا داشته باشند.
مواد شوینده باید به گونه ای فرموله شوند که هم برای سطوح و هم برای انسان بی خطر باشند. سورفاکتانت ها می توانند پوست را تحریک کنند، بنابراین مهم است که از مواد شوینده ای استفاده کنید که از سورفاکتانت های ملایم استفاده می کنند و سطوح pH متعادلی دارند.
همچنین باید از تماس با چشم و دهان با مواد شوینده خودداری کرد و در هنگام استفاده از آنها از دستکش استفاده کرد. انتخاب ماده شوینده مناسب برای نوع سطح و نوع کثیفی که باید از بین برود مهم است.
مقاله مرتبط : فرمولاسیون چیست ؟
تفاوت فرمولاسیون شامپو و فرمولاسیون مواد شوینده
در حالی که هم شامپو و هم مواد شوینده برای تمیز کردن استفاده می شوند، تفاوت های اساسی در فرمولاسیون آنها وجود دارد که آنها را برای کاربردهای خاص مناسب تر می کند:
هدف:
- شامپو: برای تمیز کردن مو و پوست سر از چربی، کثیفی و محصولات مراقبت از مو طراحی شده است.
- مواد شوینده: برای تمیز کردن سطوح مختلف مانند ظروف، لباس و کف از چربی، کثیفی و میکروب ها طراحی شده اند.
سورفاکتانت ها:
- شامپو: از سورفاکتانت های ملایم تری مانند سدیم لوریل سولفو استات (SLS) و سدیم لورت سولفوت (SLES) استفاده می کند که به آرامی موها را بدون از بین بردن روغن های طبیعی آن تمیز می کنند.
- مواد شوینده: از سورفاکتانت های قوی تری مانند لوریل سولفات سدیم (SDS) استفاده می کنند که برای از بین بردن چربی و کثیفی از سطوح سخت طراحی شده اند. این سورفاکتانت ها می توانند برای پوست و مو خشن باشند.
pH:
- شامپو: باید دارای pH متعادل باشد تا از تحریک پوست سر جلوگیری کند.
- مواد شوینده: می توانند دارای pH قلیایی (بالاتر از 7) باشند تا چربی و کثیفی را به طور موثر از بین ببرند. با این حال، این امر می تواند آنها را برای پوست خشن کند.
ایمنی:
- شامپو: باید برای استفاده روی پوست سر و تماس با چشم بی خطر باشد.
- مواد شوینده: ممکن است برای پوست و چشم خشن باشند و باید با احتیاط استفاده شوند.
مواد دیگر:
- شامپو: اغلب حاوی نرم کننده ها، مرطوب کننده ها و مواد مغذی هستند که به حفظ سلامت و درخشش مو کمک می کنند.
- مواد شوینده: ممکن است حاوی عطر، رنگ و سایر افزودنی هایی باشند که برای شامپو ها ضروری نیستند. برخی از مواد شوینده ممکن است حاوی مواد ضد عفونی کننده برای از بین بردن میکروب ها باشند.
خلاصه مطالب تفاوت فرمولاسیون شامپو با فرمولاسیون مواد شوینده
فرمولاسیون شامپو به گونه ای طراحی شده است که موها را به طور ملایم و موثر تمیز کند و در عین حال از سلامت پوست سر و مو نیز محافظت کند. مواد شوینده برای تمیز کردن سطوح سخت طراحی شده اند و ممکن است برای پوست و مو خشن باشند. هلدینگ بهبود تامین در زمینه خدمات فرمولاسیون تا انتهای مسیر در کنار شما خواهد بود.
