دلیل خشکی لب چیست؟
دلیل اصلی خشکی لب، نازکتر بودن لایه محافظ پوست لب و نداشتن غدد چربی (سباسه) است که باعث میشود لبها رطوبت خود را، راحتتر از دست بدهند. خشکی لب یکی از مشکلات رایج پوست و مخاط است که در تمامی سنین و در هر فصلی از سال ممکن است بروز پیدا کند.
خشکی لب، با احساس کشیدگی، ترک خوردگی، پوستهپوسته شدن و گاهی درد یا خونریزی همراه است. لبها به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد پوستی خود، به ویژه در برابر خشکی آسیبپذیرتر از سایر نواحی بدن هستند. درک دلایل اصلی خشکی لب، گام اول برای پیشگیری و درمان مؤثر آن است.
انواع خشکی لب
خشکی لبها، بسته به علت زمینهای و شدت بروز، میتواند اشکال و جلوههای مختلفی به خود بگیرد. شناخت انواع خشکی لب کمک میکند تا تشخیص، درمان و پیشگیری از آن هدفمندتر و دقیقتر صورت گیرد.
- خشکی لب خفیف
- خشکی لب مزمن
- ترک لب
- شیلایتیس زاویهای
- شیلایتیس اکتینیک
- خشکی لب ناشی از آلرژی یا حساسیت
- خشکی لب دارویی
- خشکی لب در کودکان و نوزادان
دلایل خشکی لب
در ادامه به مهم ترین دلایل خشکی لب اشاره می کنیم.
1- عوامل محیطی
یکی از دلایل رایج خشکی لب، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند هوای سرد، خشک و بادهای شدید است. در چنین شرایطی، رطوبت سطح پوست بهسرعت از دست میرود و از آنجا که لبها فاقد غدد چربی هستند، توانایی حفظ رطوبت طبیعی را ندارند.
همچنین، تابش مستقیم نور خورشید بدون استفاده از محافظ لب میتواند باعث آسیب بافتی، تبخیر آب و ایجاد التهاب مزمن شود. علاوه بر این، استفاده مداوم از دستگاههای گرمایشی یا تهویه مطبوع در فضاهای بسته، بهویژه در فصول سرد سال، رطوبت محیط را کاهش داده و احتمال خشکی لب را افزایش میدهد.
2- رفتارها و عادات نادرست
برخی عادات نادرست روزمره میتوانند عامل مهمی در خشکی لب باشند. تنفس از راه دهان بهویژه در هنگام خواب یا در افراد مبتلا به انسداد بینی، باعث عبور مداوم هوا از سطح لب شده و آن را خشک میکند. از طرفی، مصرف دخانیات بهخصوص سیگار با داشتن مواد شیمیایی مضر، میتواند موجب آسیب به بافت لب، کاهش رطوبت و ترکخوردگی آن شود.
3- کمبود ویتامین ها و مواد مغذی
کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی نقش مهمی در بروز خشکی لب دارد. کمبود ویتامین B2 از علل رایج ترک لب بهویژه در نواحی گوشه دهان است. همچنین، کمبود ویتامین B12 ممکن است با زخمهای دهانی، سوزش زبان و خشکی لب همراه باشد.
فقر آهن نیز با تضعیف سیستم ایمنی و کاهش سلامت بافتهای مخاطی، موجب خشکی و افزایش التهاب در ناحیه لب میشود. از سوی دیگر، کاهش سطح عنصر روی (زینک) در بدن روند ترمیم پوست را مختل کرده و احتمال بروز خشکی، پوستهریزی و التهاب لبها را بالا میبرد.
4- مصرف برخی از داروها
برخی داروها نیز میتوانند بهعنوان عارضه جانبی موجب خشکی لب شوند. داروهایی مانند ایزوترتینوئین (که برای درمان آکنه تجویز میشود)، آنتیهیستامینها (ضد آلرژی)، داروهای ضد افسردگی و داروهای دیورتیک (ادرارآور)، از جمله مواردی هستند که با کاهش ترشح چربی یا کاهش آب بدن، باعث کمآبی پوست و مخاط از جمله لبها میشوند. این داروها ممکن است در دوره مصرف یا حتی پس از آن موجب خشکی مزمن لب شوند و در برخی موارد نیاز به استفاده همزمان از مرطوبکنندهها یا مشاوره پزشکی دارند.
5- بیماری های زمینه ای
برخی بیماریهای زمینهای میتوانند بهطور مستقیم موجب خشکی لب شوند. در افراد مبتلا به دیابت، افزایش سطح قند خون میتواند به دهیدراته شدن بدن و کاهش رطوبت پوست و لبها منجر شود. همچنین در کمکاری تیروئید، کاهش فعالیت متابولیک باعث افت عملکرد غدد پوستی و کاهش رطوبت طبیعی لبها میگردد. از سوی دیگر، سندرم شوگرن که یک بیماری خودایمنی است، با کاهش ترشح بزاق و اشک، باعث خشکی شدید در دهان و لبها شده و ممکن است به ترک و التهاب مزمن لب منجر شود.
6- واکنش های آلرژیک یا تحریک پوستی
لبها ممکن است در برابر برخی ترکیبات شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند رژلبها، بالمها، خمیردندانها یا حتی برخی مواد غذایی حساسیت نشان دهند. ترکیباتی نظیر اسانسها، طعمدهندهها، فلوراید موجود در برخی خمیردندانها، و مواد نگهدارنده یا رنگهای مصنوعی، میتوانند باعث تحریک، التهاب و در نهایت خشکی لبها شوند. شناسایی و حذف این عوامل از مصرف روزانه، نقش مهمی در پیشگیری از خشکی و آسیبدیدگی مزمن لب ایفا میکند.
سوالات متداول
-
چرا لبها خشک میشوند؟ کمبود رطوبت و آب در بدن باعث خشکی لب میشود.
-
آیا آفتاب باعث خشکی لب میشود؟ بله، نور مستقیم خورشید میتواند لبها را خشک و ترکخورده کند.
-
آیا سرما باعث خشکی لب میشود؟ بله، هوای سرد و خشک از دلایل رایج خشکی لب است.
- آیا استفاده از مرطوبکننده لب مفید است؟ بله، بالم لب با ترکیبات طبیعی کمک زیادی به کاهش خشکی لب میکند.
مقاله مرتبط: درمان سریع خشکی پوست صورت
خلاصه مطالب
هنگامی که هوا خشک است، ترک لبها بیشتر اتفاق میافتد. آبرسانی و استفاده از مرطوب کننده ممکن است کمک کننده باشد. شما همچنین می توانید به دلایل دیگر مانند کم آبی و کمبود ویتامین دچار ترک خوردن لب شوید. خشکی لب پدیدهای چندعاملی است که از ترکیب عوامل محیطی، رفتاری، تغذیهای و پزشکی ناشی میشود.
بررسی دقیق علل خشکی لب برای هر فرد، میتواند راهکار مناسبی برای درمان و پیشگیری آن فراهم کند. در بسیاری از موارد، اصلاح سبک زندگی، تغذیه مناسب، مصرف آب کافی، استفاده از مرطوبکنندههای طبیعی و اجتناب از عوامل محرک میتواند بهبود قابل توجهی در وضعیت لبها ایجاد کند. در موارد مزمن یا شدید، بررسی تخصصی پزشکی جهت رد بیماریهای زمینهای توصیه میشود.
هلدینگ بهبود تأمین، مرجع تخصصی در تولید و توزیع محصولات مراقبت از مو، پوست و بدن در ایران است. این مجموعه با تکیه بر دانش روز، تکنولوژیهای نوین و استانداردهای جهانی، در مسیر ارتقاء سلامت و زیبایی گام برمیدارد.
لینک مرجع:
www.healthline.com/health/chapped-lips